تنبور

تنبور ساز زهی است. دو سیم دارد و به همین دلیل به آن دوتار نیز می گویند (دو در فارسی دو تار و تار به معنی ریسمان). اما در استان کرمان شاه به آن تنبور می گویند و سه سیم دارد. بهترین اسناد درباره تاریخچه این ساز، نقاشی ها و توصیفات موجود در موسیقی الکبیر فارابی (950) است. فارابی در این کتاب به دو گونه تنبور اشاره می کند; تنبور خراسان و تنبور بغداد.

در ایران هشت نوع تنبور با ویژگی های صوتی متفاوت وجود دارد. آنها عبارتند از: تنبور خراسان شرقی، تنبور ترکی خراسان شمالی، تنبور کورمانجی خراسان شمالی، تنبور شرق خراسان، تنبور ترکمن صحرا، تنبور مازندران، تنبور تالشی و تنبور کرمانشاه.

تنبور شرق خراسان بزرگترین جعبه یا کاسه صدا را دارد و تنبور تالشی کوچکترین جعبه صدا را دارد. سبک نواختن تنبور اکثراً در تمام مناطق مختلف مشابه است، اما سبک‌ها و تکنیک‌های شخصی نوازندگان به‌علاوه اشکال مختلف بدنی تنبورهای مختلف باعث ایجاد تفاوت‌هایی در صداهای تولیدی این تنبورهای مختلف می‌شود.

سرشناس ترین نوازندگان تنبور عبارتند از: حسین سمندری، عبدالله سرور احمدی از خراسان شرقی. محمدحسین یگانه، حاج گربان سلیمانی و علیا قلی یگانه خراسان شمالی. نظرلی محجوبی از ترکمن صحرا و محمدرضا اسحقی از مازندران. درویش امیر حیاتی، بابا غلام و امرالله ابراهیمی از استان کرمانشاه.